Στο Κάιρο πραγματοποιήθηκε η 10η Τριμερής Σύνοδος Κορυφής Ελλάδας-Αιγύπτου-Κύπρου στις 8 Ιανουαρίου 2025, με τη συμμετοχή του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, του Αιγύπτιου Προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι και του Προέδρου της Κύπρου Νίκου Χριστοδουλίδη.
Ενεργειακή «Γέφυρα» Ελλάδας-Αιγύπτου
Κατά τη διάρκεια των δηλώσεών του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε τη στρατηγική σημασία του έργου GREGY, της ηλεκτρικής διασύνδεσης που θα συνδέει την Ελλάδα με την Αίγυπτο, συμβάλλοντας στη μεταφορά καθαρής ενέργειας από την Αφρική στην Ευρώπη. Το έργο αυτό, σύμφωνα με τον Πρωθυπουργό, θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής και την ευρωπαϊκή μετάβαση σε μια πιο «πράσινη» οικονομία.
Επιπλέον, έγινε αναφορά στην ανάγκη ανάπτυξης της αγοράς δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα, μια κίνηση που κρίνεται απαραίτητη για την απανθρακοποίηση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε ότι η Αίγυπτος μπορεί να αποτελέσει κομβικό εταίρο σε αυτή την προσπάθεια.
Περιφερειακή Σταθερότητα και Ασφάλεια
Οι τρεις ηγέτες επιβεβαίωσαν την κοινή δέσμευσή τους για την προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός τόνισε τη σημασία της αποχώρησης των ξένων δυνάμεων από τη Λιβύη και την ανάγκη ελεύθερων και δίκαιων εκλογών, ενώ στάθηκε στο ζήτημα της Συρίας, επισημαίνοντας την ανάγκη σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας και την προστασία των θρησκευτικών μειονοτήτων.
Σχετικά με το Κυπριακό, ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε την πλήρη στήριξη της Ελλάδας στις προσπάθειες για την εξεύρεση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ.
Μεταναστευτικό και Συνεργασία με την Ε.Ε.
Στο επίκεντρο των συνομιλιών βρέθηκε και το μεταναστευτικό, με την Αίγυπτο να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη συγκράτηση των μεταναστευτικών ροών μέσω της Λιβύης. Παράλληλα, συζητήθηκε η ενίσχυση της συμφωνίας για νόμιμες οδούς μετανάστευσης, με στόχο την προσέλκυση εποχικών εργατών μέσω διευρυμένων διακρατικών συμφωνιών.
Ο Πρωθυπουργός επεσήμανε ότι η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν πρωτοστατήσει στην υπογραφή μιας στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ Ε.Ε. και Αιγύπτου, τονίζοντας τη σημασία της σταθερότητας της Αιγύπτου για την ευρύτερη περιοχή αλλά και την ίδια την Ευρώπη.
Διεθνής Δράση για την Ελεύθερη Ναυσιπλοΐα
Σημαντική αναφορά έγινε στην προστασία της ελεύθερης ναυσιπλοΐας, ιδίως στη Διώρυγα του Σουέζ, που αποτελεί κομβικό σημείο για το παγκόσμιο εμπόριο. Ο Πρωθυπουργός σημείωσε ότι το θέμα αυτό θα αποτελέσει βασική προτεραιότητα της Ελλάδας κατά τη θητεία της ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Η Σύνοδος κατέληξε με την κοινή δέσμευση των τριών χωρών για στενότερη συνεργασία στους τομείς της άμυνας, της ενέργειας και της πολιτικής σταθερότητας, ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την αισιοδοξία του για το μέλλον της τριμερούς συνεργασίας.
