Μια από τις πιο δημοφιλής προτάσεις που κάνουν διαιτολόγοι και διατροφολόγοι, ακόμη και γιατροί, σε κάποιον που δυσκολεύεται να γυμναστεί, είναι να προσπαθεί να κάνει 10.000 βήματα την ημέρα. Ωστόσο, επιστημονική μελέτη έδειξε ότι οι ωφέλειες για την υγεία μπορεί να είναι μεγαλύτερες με έναν μικρότερο στόχο: 7.000 βήματα.
Όπως επισημαίνεται, ο στόχος των 10.000 βημάτων την ημέρα με τα πόδια είναι αντιεπιστημονικός και δεν έχει καμία βάση. Στην πραγματικότητα ξεκίνησε ως σλόγκαν μάρκετινγκ της δεκαετίας του 1960 και κατέληξε να γίνει κοινή σοφία.
Ο αριθμός των 10.000 επινοήθηκε από την ιαπωνική εταιρεία Yamasa για την πώληση βηματόμετρων την εποχή των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο το 1964. Και όσο τα βηματόμετρα πολλαπλασιάζονται, και έχουν πλέον ενσωματωθεί ακόμη και στα «έξυπνα» κινητά μας τηλέφωνα, αυτό το περπάτημα έχει γίνει δημοφιλής φιλοδοξία σωματικής δραστηριότητας.
Όπως λέει ο Ντινγκ Ντινγκ, καθηγητής δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ και κύριος συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet», η μάρκα του βηματόμετρου «σίγουρα προωθήθηκε καλά». Εκτιμά επίσης ότι το να κάνει κανείς 10.000 βήματα «έχει μεγάλα οφέλη για τη δημόσια υγεία, παρά το γεγονός ότι δεν βασίζεται σε στοιχεία». Και προσθέτει: «Το 10.000 είναι ένας ωραίος στρογγυλός αριθμός, επομένως είναι κατάλληλος για τον καθορισμό στόχων».
Τι έδειξε η έρευνα
Ωστόσο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, ακόμη και μερικές χιλιάδες λιγότερα βήματα, θα μπορούσαν ακόμα να αποφέρουν μεγάλα οφέλη για την υγεία. Επίσης, ότι ο ευρέως χρησιμοποιούμενος στόχος για 10.000 βήματα δεν ήταν απαραίτητα το «χρυσό πρότυπο». Και αυτό γιατί η θνησιμότητα από κάθε αιτία μειώθηκε σχεδόν κατά το ήμισυ για έναν περπατητή 7.000 βημάτων, σε σύγκριση με κάποιον που έκανε μόνο 2.000 βήματα.
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από περισσότερους από 160.000 ενήλικες. Ήθελαν να εξετάσουν πώς οι κίνδυνοι σοβαρών προβλημάτων υγείας ποικίλλουν ανάλογα με τον αριθμό των βημάτων που γίνονται καθημερινά. Η εργασία, βασιζόμενη σε δεκάδες προηγούμενες μελέτες, αποτελεί ορόσημο στην επίδραση των στόχων κίνησης, συμπεριλαμβανομένου του περίφημου στόχου για 10.000 βήματα, σε ένα ευρύ φάσμα παθήσεων.
Η συνολική θνησιμότητα για άτομα που περπατούσαν 7.000 βήματα ήταν 47% χαμηλότερη από ό,τι για άτομα που περπατούσαν μόνο 2.000. Όσοι έκαναν 7.000 βήματα μείωσαν τον κίνδυνο θανάτου από προβλήματα υγείας, όπως ο θάνατος από καρδιαγγειακές παθήσεις και καρκίνο. Επίσης, είχαν μικρότερη συχνότητα εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 και άνοιας.
Αλλά τα οφέλη από την ακόμη μεγαλύτερη κίνηση ήταν λιγότερο έντονα. Το ποσοστό κινδύνου θνησιμότητας ήταν 48% χαμηλότερο για όσους έκαναν 10.000 βήματα.
Καλό ενάντια στην κατάθλιψη
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Ντινγκ Ντινγκ, τα 10.000 βήματα εξακολουθούσαν να σχετίζονται με καλύτερα αποτελέσματα από τα 7.000 για ορισμένες παθήσεις, όπως η περαιτέρω μείωση του κινδύνου εμφάνισης καταθλιπτικών συμπτωμάτων κατά 14%.
«Σαφώς δεν συνιστώ σε άτομα που κάνουν 10.000 βήματα την ημέρα να επιστρέψουν στα 7.000», δήλωσε ο Ντινγκ Ντινγκ. «Ωστόσο, πέρα από τα περίπου 7.000 βήματα, το πρόσθετο κέρδος υγείας για κάθε επιπλέον 1.000 βήματα αρχίζει να μειώνεται, επομένως υπάρχει μικρότερη «απόδοση της επένδυσης».
Από την πλευρά του, ο Ντάνιελ Μπέιλι, ειδικός σε θέματα καθιστικής συμπεριφοράς και υγείας, στο Πανεπιστήμιο Μπρουνέλ του Λονδίνου, η μελέτη είναι «μια σημαντική προσθήκη στη βιβλιογραφία που βοηθά στην κατάρριψη του μύθου ότι τα 10.000 βήματα την ημέρα θα πρέπει να είναι ο στόχος για βέλτιστη υγεία».
Πρότεινε μάλιστα, «για να επιτευχθούν οι καλύτερες δυνατές μειώσεις κινδύνου, μπορεί να προταθεί η στόχευση για 5.000 έως 7.000 βήματα την ημέρα». Αυτό θα είναι πιο εφικτό για πολλούς ανθρώπους από τον ανεπίσημο στόχο των 10.000 βημάτων που υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια, είπε.
Κι αν κάνουμε 12.000 βήματα;
Βέβαια, η μελέτη έδειξε κάτι ενδιαφέρον. Τα οφέλη από την αύξηση των βημάτων πάνω από 10.000 ήταν αξιοσημείωτα: στα 12.000, η συνολική θνησιμότητα ήταν 55% χαμηλότερη. Σύμφωνα με τον Άντριου Σκοτ, λέκτορα κλινική φυσιολογίας της άσκησης, στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ, η μελέτη δείχνει ότι ο στόχος για 10.000 βήματα «δεν πρέπει να τυγχάνει υπερβολικής εκτίμησης».
Αλλά «δείχνει ότι συνολικά το περισσότερο είναι πάντα καλύτερο και οι άνθρωποι δεν πρέπει να επικεντρώνονται υπερβολικά στους αριθμούς, ιδιαίτερα τις ημέρες όπου η δραστηριότητα είναι περιορισμένη», είπε. «Απλώς σημαίνει ότι τα 10.000 βήματα την ημέρα δεν είναι ο μόνος αριθμός που πρέπει να στοχεύουν. Το σημαντικό είναι να κάνουν αυτό που είναι εφικτό».
